Blog

Panele drewniane trójwarstwowe: co warto wiedzieć?

Panele jako materiał na podłogi nie są nowością, ale wciąż udoskonala się sposoby ich wykańczania, przybywa też gatunków drewna, jakie może być ich wierzchnią warstwą. Panele drewniane mają trójwarstwową budowę – na spodzie znajduje się cienki pas obłogów z nieatrakcyjnego wizualnie drewna, w środku warstwa cienkich lamelek z litego drewna iglastego ułożonych prostopadle w stosunku do dłuższej krawędzi, rzadziej sklejka lub cienkie deszczułki, na wierzchu zaś – kilkumilimetrowej grubości fornir albo obłogi z wysokogatunkowego tworzywa. To właśnie ta warstwa dla użytkowników jest najważniejsza, bo tylko ją widać po ułożeniu paneli. Jest tak zaprojektowana na panelu, że odwzoruje wygląd parkietu (panele trzyalemelowe), dyli podłogowych (jednolamelowe) bądź desek parkietowych (dwulamelowe).

Panele powstały jako materiał alternatywny dla drewna: zachowujący jego zalety i częściowo wygląd, ale pozbawiony jego wad. Jednak istota podłogi drewnianej z litego drewna polega na tym, że z czasem się ona zmienia: ciemnieje, szarzeje, płowieje, a niekiedy wypacza, powodując powstawanie szpar między deskami lub deszczułkami parkietu. Nie wszyscy widzą w tym wadę. Stąd też wśród nowoczesnych paneli znajdziemy i takie, których wierzchnia warstwa wykonana jest z postarzonego drewna przypominającego podłogi drewniane w dawnych domostwach.

Niektóre z paneli są poddawane obróbce termicznej, która powoduje zmianę koloru na ciemniejszy, szczotkowaniu, mającemu sprawić, by wtarta w nie wcześniej bejca jak najpiękniej podkreśliła rysunek słojów drewna. Inne dzięki gumowym paskom mają na krawędziach ciemne linie, upodabniające je do posadzek na starych statkach. Panele drewniane poddaje się także wybielaniu. Pod wpływem tego zabiegu zachowują naturalny kolor drewna, ale jego odcień jest znacznie jaśniejszy, więc podłoga wygląda na spłowiałą.

Obecnie można wybierać panele podłogowe z wierzchnią warstwą zrobioną z jednego z kilkudziesięciu gatunków drewna – krajowego i egzotycznego. Jest ona zabezpieczona lakierem, olejem, woskiem lub pokryta warstwą winylu (PCW), może być matowa, półmatowa lub błyszcząca. Dzięki temu posadzka w momencie zakupu ma takie walory estetyczne, jakie w przypadku litego drewna zostałyby osiągnięte po latach lub za pomocą wielu zabiegów, jakim musi go poddać parkieciarz.

Panele drewniane: odporność na ścieranie

Jeśli chodzi o ustalenie odporności na na ścieranie warstwy wierzchniej, najprostszy sposób to sprawdzenie klasy paneli. Im wyższa cyfra określająca klasę, tym lepiej. Wprawdzie do najczęściej użytkowanych pomieszczeń w domu przeznaczone są już panele klas AC3, AC4, ale najbardziej odporne na ścieranie są te oznaczone klasą AC5 i AC6.Ich odporność na uszkodzenia jest tak duża, że można je układać nawet w sklepach.

Panele drewniane: odporność na odkształcenia

To kwestia ważna w każdym wnętrzu. Dostępne są specjalne płyty HDF, z których robi się ich rdzenie. Spełniają one wymagania znacznie wyższe niż te wyznaczone przez normy EN i ISO. Takie panele są odporne na nacisk, na przykład wysokich obcasów. Jest też grupa paneli rekomendowanych do układania w pomieszczeniach wilgotnych. Ich rdzenie są zrobione ze wzmocnionej, impregnowanej płyty HDF nasączonej środkami bakterio- i grzybobójczymi, a krawędzie zaimpregnowane. Dzięki temu w minimalnym stopniu zmieniają swoje wymiary pod wpływem wilgoci

Panele drewniane: odporność na zaplamienie, odbarwienie i wysoką temperaturę

Są panele, z których plamy z gorącego tłuszczu można zmyć wodą z dodatkiem płynu do mycia naczyń. Nawet żar – szybko usunięty – papierosa nie zostawia na nich śladów. Z plamoodpornej panelowej posadzki ślady lakieru do paznokci czy flamastrów usuwa się szmatką zwilżoną acetonem. Laminaty najwyższej jakości nie płowieją pod wpływem promieni słonecznych.

Panele wysokiej jakości: po czym poznać?

Dobre panele są przede wszystkim odporne na ścieranie warstwy wierzchniej, a także na odkształcenia pod wpływem uderzeń, nacisku i wilgoci. Nie szkodzą im zaplamienia, odbarwienia i wysoka temperatura. Niektóre panele laminowane dobrze zniosą nawet rozlanie wody w kuchni czy pokoju kąpielowym. Specjalne gumowe uszczelki montowane wzdłuż piór paneli to dodatkowe – oprócz impregnowanego rdzenia – skuteczne zabezpieczenie. Niektóre panele laminowane pod wieloma względami przewyższają posadzki, które są powszechnie uznawane za lepsze od nich.

Wybierając panele, warto zwrócić uwagę na gwarancję udzielaną przez producenta. Jeśli wynosi ona 25 lat, to znaczy, że jest to wyrób wysokiej jakości. Należy je zabezpieczać środkami konserwującymi polecanymi przez producenta. Do laminatów nie wolno używać środków przeznaczonych do podłóg drewnianych.

Podłogi drewniane: co to jest finishparkiet, czyli parkiet skończony

Kolejnym ciekawym materiałem posadzkowym jest dwuwarstwowy parkiet i takież deski o wykończonej powierzchni. To stosunkowo nowy produkt, który również ma za zadanie zachować jak najlepsze właściwości litego drewna, ale też maksymalnie ograniczyć jego obróbkę – tę wymaganą przed ułożeniem w domu i po. Finishparkietu nie trzeba klimatyzować, szlifować ani lakierować. Nie wymaga też dobierania rodzaju drewna do sposobu układania, ponieważ dwuwarstwowa budowa ogranicza pracę drewna. Mamy też pewność, że po prawidłowym ułożeniu elementów nie powstaną między nimi szpecące szpary.

Spodnia warstwa finishparkietu to najczęściej krajowe drewno liściaste (dąb, buk lub inne), a wierzchnia zrobiona jest z dębu, jesionu (także poddanemu obróbce termicznej), jatoby bądź merbau i kilkakrotnie pokryta lakierem utwardzanym promieniami UV.

Fabryczne zabezpieczanie lakierem różni się od tradycyjnego wykonywanego przez parkieciarzy. Po wyszlifowaniu drewna na specjalnych maszynach gwarantujących dokładność do 0,05 mm nanoszony jest lakier podkładowy. Dopiero potem kilka warstw lakieru akrylowego wolnego od formaldehydu, które są utwardzane promieniami UV.

Liczba warstw zabezpieczających może być różna – finishparkiet pokrywany jest pięcioma, a finishdeska siedmioma warstwami. Wykończenie elementów sprawia, że już w momencie zakupu wiemy, jak będzie wyglądała posadzka. Dostępnych jest sporo dwuwarstwowych elementów wykończonych fabrycznie lakierem. Jednak nie są one sygnowane nazwą finishparkiet, ponieważ określenie to zostało zastrzeżone przez jednego producenta. Dlatego kupując dwuwarstwową posadzkę z innych źródeł, należy sprawdzić jej właściwości i możliwości stosowania.

Podłogi drewniane: surowe, ale najtrwalsze

Wykończone elementy posadzkowe mimo zalet nie zastąpiły całkowicie tych z litego drewna. Choćby dlatego, że jest to materiał dużo trwalszy – nawet najcieńsze drewniane elementy zniosą więcej szlifowań niż warstwowe, a posadzki z nich zrobione przetrwają nawet setki lat. Jednak jest to też materiał najbardziej wymagający. Boom przeżywał kilka lat temu, kiedy na naszym rynku pojawiły się produkty z drewna egzotycznego. Okazało się, że posadzka z gatunków krajowych może być układana w modny wzór pokładowy, a nawet najmniejsze drewniane elementy czy odpady można wykorzystać. Furorę zrobił parkiet przemysłowy, czyli małe deszczułki szerokości 8-10 mm i grubości około 22 mm.

Podłogi drewniane w kuchni i łazience

Pojawienie się gatunków egzotycznych pozwoliło na układanie drewnianych podłóg w pomieszczeniach zarezerwowanych dotąd dla innych materiałów: kuchniach, łazienkach, korytarzach oraz na ogrzewaniu podłogowym. Najlepsze podłogi drewniane w łazience to podłogi z drewna o małym skurczu, bogate w naturalne oleje, nieodbarwiające się pod wpływem wody i stanowiące ochronę przed wilgocią, na przykład tek i iroko.

A podłogi drewniane w kuchni? Tu sprawdzą się na przykład bambus, badi, jatoba, doussie lub merbau. W holu najlepiej postawić na merbau, ipe, bambus, a z krajowych gatunków dąb i jesion. Na posadzkę układaną na ogrzewaniu podłogowym trzeba wybrać gatunek drewna stabilny, czyli w małym stopniu reagujący na zmianę temperatury i wilgotności: doussie, merbau, iroko, tek i dąb.

Podłogi drewniane: jaki wybrać kolor podłogi?

Podłogi drewniane z drewno egzotycznego mogą być białe, żółte, pomarańczowe, zielone, różowe, fioletowe, czarne, pozbawione wzorów lub pokryte siatką słojów, serpentyny, regularne lub nieregularne pasy bądź prążki. Obecnie także podłogi z drewna krajowego mogą mieć różne barwy dzięki zastosowaniu różnego rodzaju lakierów do wykańczania ich powierzchni oraz przywróceniu do łask starych sposobów wykańczania podłóg, czyli woskowania i olejowania. Stosuje się bielenie, bejcowanie, szczotkowanie, a także obróbkę termiczną. Dzięki temu drewno zmienia kolor, przebarwienia stają się mniej widoczne, a sęki mniejsze. W rezultacie rodzimy buk, jesion, akacja, modrzew, świerk i sosna zyskały nowe cechy, które upodobniają je do drewna egzotycznego i można je stosować nie tylko na podłogi, ale też jako oblicówkę. Termiczna obróbka dębu jest trudniejsza niż wspomnianych gatunków, ale dzięki niej uzyskuje się imitację niezwykle drogiego i rzadko spotykanego czarnego dębu.

Podłogi drewniane: jak konserwować? Bejce, lazury, lakiery

Bejce używane są do zmiany zabarwienia surowego drewna, ponieważ wnikają w głąb materiału. Dzięki nim drewno staje się podobne do gatunków szlachetniejszych (mahoniu, palisandru, orzecha, hebanu). W dawniej stosowanych bejcach wodnych lub spirytusowych barwnik rozpuszczony był odpowiednio w wodzie lub alkoholu. Wyparły je łatwiejsze w nakładaniu bejce, w których nośnikiem barwnika jest spoiwo akrylowe lub alkidowe, co zapewnia łatwiejsze i bardziej równomierne zabarwienie drewna.

Lazury to preparaty zawierające większe niż bejce ilości spoiwa, czyli żywic syntetycznych, takich jak w farbach i lakierach, nie tworzą one jednak jednolitej powłoki na powierzchni, lecz wnikają w głąb drewna. Lazury zmniejszają nasiąkliwość drewna, a jednocześnie umożliwiają jego naturalne oddychanie, bo przepuszczają parę wodną na zewnątrz.

Lakiery tworzą na powierzchni drewna powłoki chroniące je przed wilgocią, promieniami UV i uszkodzeniami mechanicznymi. Większość jest bezbarwna i przezroczysta. Ich nałożenie podkreśla naturalny rysunek słojów i walory dekoracyjne drewna. Oprócz bezbarwnych można kupić także transparentne lakiery koloryzujące, które zmieniają barwę materiału, najczęściej na taką, jaką mają szlachetne gatunki drewna, lub radykalnie odmieniają kolor (według wzornika producenta lub wzoru dostarczonego przez klienta). Ze względu na rodzaj rozpuszczalnika i spoiwa wyróżniamy:

• lakiery rozpuszczalnikowe – rozcieńczane rozpuszczalnikiem organicznym: spirytusowe, nitrocelulozowe, olejno-żywiczne, poliuretanowe, żywiczne chemoutwardzalne
• lakiery wodorozcieńczalne – akrylowe, poliuretanowo-akrylowe i poliuretanowe, które tworzą trwałą powłokę po odparowaniu wody.

Te drugie, choć mniej odporne na ścieranie (ale za to dość elastyczne), nie wydzielają podczas malowania drażniących substancji chemicznych oraz nieprzyjemnego zapachu (do ich rozcieńczenia i umycia narzędzi służy woda).

Lakiery do drewna: rodzaje i właściwości

Lakiery akrylowe są stosunkowo tanie i mało toksyczne, nie zmieniają zabarwienia drewna, ale cechuje je mała odporność na ścieranie. Stosuje się je na podłogi w pomieszczeniach o niewielkim natężeniu ruchu, na przykład sypialniach, pokojach dziecięcych. Wodne lakiery poliuretanowe i poliuretanowo-akrylowe są bardziej odporne na ścieranie (sprawdzą się w salonach, pokojach dziennych itp.). Właściwości tych drugich zależą od proporcji obu składników – te, które zawierają więcej poliuretanu, są twardsze (to wyroby dosyć drogie).

Lakiery poliuretanowe (rozpuszczalnikowe) są bardzo twarde i odporne na ścieranie. Jednoskładnikowe utwardzają się pod wpływem wilgoci z powietrza, zaś do dwuskładnikowych należy dodać utwardzacz. Te ostatnie ze względu na dużą twardość i niewielką elastyczność wymagają sztywnego i stabilnego podłoża – odpowiednia będzie np. posadzka drewniana, przyklejana na całej powierzchni (parkiet czy mozaika). Lakiery jednoskładnikowe nie są tak twarde jak dwuskładnikowe, ale za to mniej toksyczne. Środki poliuretanowe nadają się do podłóg w pomieszczeniach o dużej intensywności ruchu, takich jak hole lub salony. Przed ich użyciem należy zastosować lakier podkładowy, ponieważ powodują ciemnienie drewna.

Lakiery olejne, olejno-żywiczne i żywiczne zawierają oleje (schnące lub półschnące), żywice naturalne lub syntetyczne, rozcieńczalniki i dodatki, na przykład przyspieszające schnięcie. Mają niewielką twardość i odporność na ścieranie, więc można je stosować do lakierowania podłóg w pomieszczeniach o małym natężeniu ruchu. Elastyczne lakiery olejno-żywiczne nadają się do lakierowania posadzek w pomieszczeniach z ogrzewaniem podłogowym.

Lakiery nitrocelulozowe produkuje się na bazie nitrocelulozy, żywicy alkilowej i rozpuszczalników organicznych. Są twarde, dają się łatwo szlifować i szybko wysychają, ale charakteryzuje je mała dporność na wilgoć i działanie na przykład olejów. Stosuje się je jako lakiery podkładowe (zabezpieczające przed ciemnieniem drewna) pod lakiery rozpuszczalnikowe poliuretanowe i chemoutwardzalne. Przykładem podkładowego lakieru nitrocelulozowego jest popularny kapon. Podczas lakierowania wydzielają szkodliwe dla zdrowia substancje lotne, dlatego prace należy prowadzić, zachowując środki ostrożności i przy dobrej wentylacji.

Lakiery spirytusowe to roztwory naturalnych (kalafonia) lub syntetycznych żywic w alkoholu etylowym. Schną szybko (10-60 min), ale są bardzo mało odporne na działanie czynników atmosferycznych i uszkodzenia mechaniczne. Jednym z takich produktów jest politura, czyli rozcieńczony w etanolu roztwór żywicy (najczęściej szelaku), służący do uzyskiwania błyszczących powłok na powierzchni przedmiotów drewnianych. Politura jest trudna w aplikacji, dlatego najczęściej stosuje się ją do renowacji zabytkowych mebli.

Źródło: http://www.urzadzamy.pl